Uzay Baronları — Andrew Beal, Paul Allen, Burt Rutan, Richard Brenson, Jeff Bezos ve Elon Musk
Andrew Beal, Paul Allen, Burt Rutan, Richard Brenson, Jeff Bezos ve Elon Musk. 40 yıllık duraklama dönemi yaşayan uzay sektörünü tekrar canlandıran bu isimlerin her biri uzay baronu. 20. yüzyılın ortalarında Yuri Gagarin, Alan Shepard, Neil Amstrong ve Buzz Aldrin’i izleyerek büyüyen bu isimler, aynı zamanda elde ettikleri servetle macerayı devam ettirmek için savaşan maceraperest insanlar. Örneğin; Jeff Bezos’un hayatındaki en unutulmaz anısı hala 5 yaşında izlediği Neil Amstrong’un Ay’a ayak basma sahnesiymiş ki bu kişinin hayat serüveninde Amazon’u yaratmışlığı var. Hepsi çok önemli insanlar çünkü nasıl onlar çocukluk hayallerini gerçekleştiriyorsa, bu yıllara şahit olan çocuklar da onların hayallerini ileriye taşımak için hayaller kuracaklar. Çocukluk yılları değerli. Büyürken de, büyütürken de…
Hepsinin çok fazla ortak noktası var. Uzay çağına şahit olmaları, uçmaya olan hayranlıkları, servetleri, egoları, maceraperest yapıları, insanlığın devamını sağlamak için Dünya’yı yetersiz bulmaları… Beal 200 mUSD, Elon 100 mUSD, Jeff 1 milyarUSD, Paul 20 mUSD, Richard 25 mUSD’lik tutarı ortada henüz hiçbir şey yokken sektöre girmek için gözden çıkarmıştı.
Andrew Beal’in Space X’i harekete geçiren kuvvet olduğuna inanıyorum. Kendisi NASA ve Pentagon’dan destek almadan uzayın kapısını açacak Amerikan yapımı füzeyi üretmek için Beal Aerospace’i kuruyor ve şirket her geçen gün hedefine yaklaşıyor. Fakat bu durum kendisini korkutuyor çünkü gelişimini kanıtlayabileceği tek yer olan NASA’nın rus füzelerini kullanan Lockheed ve Boeing dışında hiçbir firmayla çalışmaması, rekabetin oluşmasına izin vermiyor ve 3 yıllık serüven 2000’de bitiyor. Fakat ardında bıraktığı endsütri alanı(imalatın ve kalkış rampasının olduğu tüm alan) Elon Musk’ın Space X yapımı füzelerini ortaya çıkardığı alan ve hala Space X roketlerinin testleri burada gerçekleşiyor. Elon Musk aynı zamanda Beal’in açtığı yolda daha güçlü ilerleyerek müthiş bir momentum oluşturdu ve uzay endüstrisini özel sektöre açtı.
Burt Rutan ve Paul Allen’in SpaceShipOne’ı ise Virgin Galactic’i harekete geçiren kuvvet oldu. Mühendis Burt Rutan ile uzay macerasına yatırım yapmaya hazır Paul Allen’ın başardığı tamamen özel sektör yapımı ilk araç olan SpaceShipOne Richard Branson’un uzay turizmine atılmasına yardımcı oldu. Her ne kadar Paul Allen hisselerini Richard Brenson’a komple devredip uzay macerasına ara verse de bir süre sonra Stratolaunch projesi ile geri döndü.
Jeff Bezos ise çocukluk hayalinin peşinden giderek tek başına Blue Origin’i kurduğunda çevresindekiler hiç şaşırmamış ve Amazon’u bu hayalini fonlayabilmek için kurduğunu söylemiş. Bu kişi şuan; her yıl Amazon’dan Blue Origin’e 1 milyarUSD aktararak sektörde NASA’ya rakip olabilecek güce sahip ‘Sadece Bir Kişi’, inanılmaz değil mi?
Bahsettiğim bu kişilerin hepsi aynı amaç için uğraşıyorlar. Uzayın sırrını çözmek ve insanlığın ömrünü uzatmak. Fakat hepsinin stratejileri farklı. Elon Musk Dünya’nın yetmediğini ve başka gezegene ihtiyaç duyulacağını düşündüğü için, Richard Branson uzayı turizme açarak uzay uçuşlarını normalleştirmek istediği için, Paul Allen Dünya’nın her yerinden roket fırlatabilmeyi mümkün kılmak için, Jeff Bezos ise Dünya’nın eşsiz olduğunu ve uzay yardımıyla daha yaşanılabilir bir hale getirirebileceğine inandığı için uzayı araştırıyor. İşte bu stratejiler 40 yıllık aradan sonra canlanan uzay çağının artık kolay kolay duraklamayacağını gösteriyor.
Rekabet, başarıyı sonsuz kılar. Eğer; Jeff Bezos uzaydan dünyaya hasarsız roket indirmeseydi, bu kadar kısa sürede Elon Musk yörüngeden hasarsız bir şekilde dünyaya roket indiremezdi. Eğer; Blue Origin ve Space X kendi roket motorlarını yapmasaydı NASA hala 70 yıllık Rus motorlarını kullanacaktı ve tam olarak bağımsız olamayacaktı. Eğer NASA önderliğinde bu kadar hızlı bir uzay çağı atağı olmasaydı, ISS’e hiçbir katkısı olmayacağı düşünüldüğü için zamanında dahil edilmeyen ÇİN şuan kendi uzay istasyonunu kurmak zorunda kalmayacaktı. Tıpkı eğer; Sovyetler Birliği 1961 yılında Yuri Gagarin’i uzaya çıkaramasaydı, 8 yıl gibi kısa sürede Amerika’nın Neil Amstrong’u Ay’a götüremeyeceği gibi.
Once you have tasted flight, you will forever walk the earth with your eyes turned skyward. For there, you have been, and there you will always long to return. — Leonardo Da Vinci.
21. yüzyılda gerçekleşen unutulmaz anlar;
Elon Musk ve Jeff Bezos rekabetinin özeti: https://youtu.be/2PotjDPcXGQ
Paul Allen’ın Stratolaunch’ı — Dünya’nın her yerinden roket atabilmek için tasarlanan en büyük uçak.: https://youtu.be/jFzLYe1PzHY
Space X’in bu yolda başına gelen kazalar-1: https://youtu.be/JDeBw-ZKxxM
Space X’in bu yolda başına gelen kazalar-2: https://youtu.be/9pillaOxGCo
Kasım 2015 — Blue Origin ilk defa bir roketi uzaya yollayıp hasarsız şekilde yere indirdi.: https://youtu.be/O5bTbVbe4e4
Aralık 2015 — Space X ilk defa bir roketi yörüngeye yollayıp hasarsız şekilde yere indirdi.: https://youtu.be/O5bTbVbe4e4
Challenger Felaketi Belgeseli — 1982’de gerçekleşen uzay tarihinin en felaket olaylarından biri: https://youtu.be/2FehGJQlOf0
Columbia Felaketi Belgeseli — 2003 yılında kalkış sırasında aldığı hasardan dolayı iniş sırasında gerçekleşen felaket: https://youtu.be/6R4ctaCBapM
